در پشت مفصل آرنج یک زائدهی استخوانی به نام الکرانون olecranon وجود دارد که با لمس کاملا احساس میشود. روی این زائده یک کیسهی نرم حاوی مایع به نام بورس وجود دارد و وظیفهی آن تسهیل حرکت پوست روی استخوان حین حرکت مفصل میباشد که ما در حالت عادی متوجه حضور بورس نمیشویم. اگر این بورس تحت فشار قرار بگیرد و ملتهب شود مایع درون آن بیشتر خواهد شد. به این وضعیت بورسیت Bursitis میگویند. بورسیتها معمولا از نوع غیر عفونی هستند (دو سوم موارد) اما گاهی با عفونت همراه میشوند. جالب است بدانید که بورس آرنج از همان زمان تولد وجود ندارد و در کودکی ایجاد میشود و دلیل تاخیر در تشکیل این بافت میتواند به خاطر رشد استخوانی باشد که با سفتتر شدن استخوان الکرانون، بدن با ایجاد یک بورس پشت آن برای محافظت از ناحیه واکنش نشان میدهد.
دلایل بورسیت آرنج
- ضربه مستقیم به پشت آرنج
- روماتیسم و نقرس و دیابت
- ضربات و فشارهای مکرر و طولانی مانند تکیهدادن آرنج روی دستهی سفت صندلی
- عفونتها حتی به دلیل خراشیدگی و گزش حشرات (اگر باکتری و میکروب وارد پوست شود ممکن است به بورس نیز منتقل شده و سبب بروز عفونت شود.)
علائم بورسیت آرنج
- تورم پشت آرنج
- درد که با خم کردن آرنج بیشتر میشود.
- حساسیت به لمس
- در صورت عفونی بودن قرمزی و گرمی ناحیه آرنج دیدهمیشود.
- اگر عفونت تشدید یابد ممکن است بورس پاره شود و چرک خارج شود.
- احساس سفتی و سختی
تشخیص بورسیت ارنج
پزشک علاوهبر مشاهده و معاینهی مایع جمعشده پشت آرنج یک عکس رادیوگرافی جهت تشخیص وجود جسم خارجی یا خار استخوانی در ناحیه اولکرانون، درخواست مینماید. همچنین در مواردی که احتمال بورسیت عفونی وجود دارد آزمایش مایع به وسیله خارج کردن مقداری از مایع داخل بورس توسط سرنگ انجام میشود. پس از آزمایش، عفونی بودن بورسیت و یا وجود نقرس توسط پزشک بررسی خواهد شد.
درمان بورسیت آرنج
- در صورت بروز علائم بورسیت بهتر است یک سری اقدامات ساده در منزل شروع شود. در بیشتر موارد با رعایت این موارد برطرف خواهد شد ولی در صورت تشدید علائم یا عفونی بودن بورسیت نیاز است که به پزشک مراجعه شود.
- استراحت کردن و اجتناب از فعالیتهایی که باعث تشدید درد میشوند، همچنین لازم است از فشارهای طولانی مدت روی آرنج بپرهیزید.
- انجام کمپرس یخ به مدت 10تا 15 دقیقه و 3 تا 4 بار در روز موثر میباشد.
- استفاده از داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی جهت کاهش درد و التهاب ناحیه
- استفاده از پد آرنج جهت محافظت از بورس ملتهب شده و کاهش فشار از روی آن
- فیزیوتراپی برای کاهش درد و التهاب بورس میتواند بسیار مفید واقعشود، خدماتی نظیر الکتروتراپی، اولتراسوند، تکار تراپی، کینزیوتیپ در مجهزترین فیزیوتراپی سعادت اباد ممکناست برای بیمار انجام شود علاوه بر این، تمرینات مناسب جهت تقویت عضلات، انعطافپذیری آنها و بهبود دامنهی حرکتی مفصل به بیمار آموزش دادهشود.
- خارج کردن مایع با سرنگ از بورس که گاهی ممکن است ناحیه مکررا دچار بورسیت شود و دوباره حجم مایع افزایش یابد.
- تزریق کورتیکو ایتروئیدها داخل بورس که جهت تسکین درد و التهاب ممکن انجام شود با این حال در برخی موارد هیچ بهبودی پس از تزریق گزارش نمیشود.
- تجویز داروهای آنتی بیوتیک در مواردی که بورسیت عفونی تشخیص دادهمیشود.
- جراحی: در مواردی که هیچ کدام از روشهای فوق مثمر ثمر واقع نشد یا بورسیت عفونی با مصرف آنتی بیوتیک نیز برطرف نشد، جراحی برای خارج کردن بورس توسط پزشک انجام میشود. معمولا بیماران در این موارد حدود 3 تا 4 هفته پس از جراحی به زندگی عادی خود باز میگردند. اما برای جلوگیری از آسیب مجدد برای چندین ماه ممکن است پزشک توصیه نماید که بیمار از پدهای آرنج استفاده نماید. تمریناتی جهت تقویت عضلات و بازیابی توان، حتما توسط پزشک یا فیزیوتراپیست به بیمار دادهمیشود.