یک روز با خوشحالی و انرژی زیاد از خواب بیدار می‌شوید و قصد دارید یک روز عالی را شروع کنید. اما ناگهان متوجه می‌شوید یک طرف صورت شما لمس است. یعنی قادر به تکان دادن اعضای یک طرف صورت مانند لب، چشم و بینی خود نیستید چه حالی پیدا می‌کنید؟ این عارضه فلج بل یا Bell’s Palsy نامیده میشود.
طبق بررسی و تحقیقات در زمان نگارش این مقاله، 15 تا 30 نفر از 100000 نفر، هر سال دچار عارضه فلج صورت می‌شوند. یعنی از هر 60 نفر 1 نفر در مقطعی از زندگی خود با این بیماری دست و پنجه نرم می‌کند. در ادامه این مطلب از فیزیوتراپی افق روشن در سعادت آباد قصد داریم این عارضه را مورد بررسی قرار دهیم. همچنین در ادامه می‌خواهیم به سوال آیا فلج بل خوب میشود؟ پاسخ دهیم پس از شما دعوت می‌کنیم تا پایان مقاله ما را همراهی کنید.
فلج عصب صورت و فلج بل (Bell’s Palsy)
فلج عصب صورت (یا عصب فاسیال) به دلایل مختلفی ممکن است رخ دهد. اما اگر با علت خاصی ایجاد نشود، به آن فلج بل یا Bell’s Palsy می‌گویند. عصب صورت (عصب هفتم جمجمه‌ای)، از داخل جمجمه، از طریق کانالی استخوانی، به ناحیه زیرگوش آمده و از آن‌جا به عضلات یک سمت صورت از پیشانی تا فک عصب‌دهی می‌کند. اگر این عصب به هر دلیلی دچار التهاب، فشار یا آسیب شود عصب‌دهی از مغز به عضلات صورت، مختل خواهد شد و عضلات صورت به‌طور موقتی دچار فلج می‌شوند.
دراین حالت سمت سالم صورت، قوام و قدرت طبیعی خود را دارند. اما سمت فلج، شل شده بنابراین باعث کشیدگی صورت و دهان به سمت سالم خواهد شد. عموماً فلج بل به‌صورت یک‌طرفه رخ می‌دهد. اما در موارد نادر، فلج دوطرفه صورت هم گزارش شده است. فلج بل می‌تواند در هر سنی رخ دهد. اما این عارضه در افراد بین 16 تا 60 سال شیوع بیشتری دارد.
دلایل فلج عصب صورت
علت دقیق فلج بل مشخص نیست اما گروهی از دانشمندان معتقدند که یک عامل عفونتی ویروسی سبب ایجاد این اختلال میشود. عوامل کلی عبارتند از:
- ویروس هرپس زوستر (در آبله مرغان و زونا)
- ویروس HIV عامل بیماری ایدز
- ویروس هرپس سیمپلکس (عامل ایجاد تبخال و تبخال تناسلی)
- سرخچه (سرخک آلمانی)
- اوریون
- ویروس Epstein_Barr عامل ایجاد بیماری مونونوکلئوز یا بیماری بوسه
- بیماری‌های تنفسی مانند آدنو ویروس
- آنفولانزا نوع B
- عفونت‌های ناشی از سیتو مگالو ویروس‌ها
- بیماری دست و پا و دهان (ویروس کوکساکی)
بررسی علائم فلج بل
- افتادگی صورت و چهره و ناتوانی در تغییر شکل و بیان احساسات در صورت
- عدم توانایی در کنترل و ریزش بزاق دهان
- ضعیف شدن و یا فلج عضلات صورت در سمت درگیر (فلج عصب صورت ممکن است در طول چند ساعت تا چند روز رخ دهد)
- درد و حساسیت بیش از حد گوش به صدا و احساس زنگ زدن در گوش
- سردرد
- خشکی یا آبریزش شدید چشم
- مشکل در جویدن غذا در سمت درگیر
- عدم توانایی در بستن چشم
- دشواری در نوشیدن مایعات و ریزش مایع از گوشه‌ی دهان
- اختلال در حس چشایی و گاهی خشکی دهان
- مشکل در تکلم
تشخیص فلج بلز
پزشک متخصص ابتدا شروع به ارزیابی صورت بیمار و بررسی میزان قدرت عضلات بالای ابرو و پایین چشم و گونه می‌کند. همچنین نوار عصب عضله الکترو میوگرافی (EMG) برای تایید آسیب عصب هفتم صورت و آزمایش خون نیز با هدف تشخیص مشکلات زمینه‌ای مانند دیابت یا عفونت‌ها درخواست میشود. MRI و یا سی‌تی‌اسکن از سر نیز جهت تشخیص‌های افتراقی بیماری ممکن است نیاز باشد.
درمان فلج صورت
- درصورت وجود عفونت به عنوان دلیل این بیماری، داروهای مناسب آن تجویز خواهد شد.
- تجویز داروهای کورتیکو استروئیدی از جمله پردنیزون جهت کاهش التهاب و ورم که لازم است به محض بروز علائم دارو درمانی شروع شود تا بهترین تاثیر در درمان عارضه ایجاد شود.
- استفاده از اشک مصنوعی، چسب ضدحساسیت و یا چشم‌بند در مواردی که فرد قادر به بستن چشم نیست و احساس خشکی در چشم‌ها می‌کند.
- مصرف داروهای ضدویروسی (اگر عامل ویروسی احتمالاً در ایجاد آن دخیل باشد)
- گرم کردن ناحیه‌ی درگیر که باعث افزایش جریان خون و در نتیجه ترمیم سریع‌تر میشود.
- در صورت وجود درد استفاده از مسکن‌ها و داروها ضدالتهاب غیر استروئیدی.
- فیزیوتراپی: دستگاه‌های مختلف فیزیوتراپی برای درمان فلج صورت در کلینیک افق روشن منطقه دو تهران وجود دارد.
- تزریق بوتاکس: در مواردی که فلج کامل عصب صورت، رخ‌داده است و انحراف صورت به سمت سالم خیلی زیاد باشد، با تجویز پزشک بوتاکس تزریق میشود. بوتاکس به قسمت سالم صورت تزریق شده تا تقارن در صورت ایجاد شود.
فیزیوتراپی صورت برای فلج بل
خدمات بسیاری برای بهبود سریع‌تر علائم این بیماران در افق روشن، بهترین فیزیوتراپی سعادت آباد ارائه میشود از جمله الکترو تراپی، اولتراسوند، گرما درمانی، لیزر تراپی (کم‌توان و پرتوان)، بیوفیدبک، الکترو اکوپانچر، ماساژ درمانی، درمان دستی، طب سوزنی و تمرین درمانی.
یکی از موثرترین خدماتی که به بهبود وضعیت بیمار کمک می‌کند انجام الکترواکوپانچر است که ترکیبی از طب سوزنی و الکترو تراپی می‌باشد که باعث بازگشت سریع‌تر عملکرد عصب آسیب‌دیده میشود. لیزر نیز به ترمیم بافت عصبی کمک می‌نماید. همچنین در دوره‌ی درمان فیزیوتراپیست به بیمار نحوه‌ی صحیح ماساژ، گرفتن انقباض از عضله‌ی ضعیف شده و تمرینات مناسب را آموزش خواهند داد که اکثر بیماران در دوره‌ی فیزیوتراپی بهبود کامل خود را کسب می‌کنند.
مدت زمان درمان فلج بلز
مراحل بهبود بیماری فلج عصب صورت در بین همه افراد یکسان نیست. برخی از بیماران می‌توانند پس از 14 روز شاهد علائم اولیه بهبود باشند. اما به صورت میانگین مدت زمان درمان فلج بلز بین 3 الی 6 ماه است.
آیا ممکن است پس از بهبود فلج صورت، دوباره به آن مبتلا شد؟
بله در 4 تا 14 درصد موارد احتمال بروز مجدد عارضه وجود دارد. در این شرایط بیمار باید سریع به پزشک مراجعه نماید و دارو درمانی و فیزیوتراپی را بلافاصله شروع کند.
چه افرادی ممکن است بیشتر در معرض ابتلا به فلج بل باشند؟
- در افراد دیابتی احتمال ایجاد این مشکل 4 برابر بیشتر از افراد دیگر است.
- در سه ماه آخر بارداری شیوع بیشتری خواهد داشت.
- در کسانی که سابقه‌ی درگیری قبلی را دارند.
- افراد مسن بیشتر از سنین پایین‌تر درگیر می‌شوند.
- افرادی که دچار عفونت دستگاه تنفسی فوقانی شده باشند مانند سرماخوردگی، کرونا، آنفولانزا
آیا فلج بل خطرناک است؟
خطرناک بودن فلج بل سوالی است که ذهن اکثر این دسته از بیماران را به خود مشغول می‌کند. عدم تحرک قسمتی از صورت باعث میشود که بسیاری از افراد این عارضه را با سکته مغزی اشتباه بگیرند. فلج بلز خطرناک است اما دائمی نیست. در صورت مشاهده این بیماری بلافاصله به یک پزشک متخصص مراجعه کنید.
بررسی فلج بلز و چشم
فلج بلز روی زیبایی چشم‌ها تاثیر گذار است. فردی که دچار این عارضه میشود با تاری دید مواجه شده، همچنین توانایی بستن چشم‌های خود را از دست می‌دهد. زیرا اعصاب کنترل کننده‌ی عضلات صورت ملتهب و متورم شده است. متاسفانه این دسته از بیماران حتی قادر به تولید اشک نیز نیستند.
آیا فلج بل واگیر دارد؟
بسیاری از بیماران مبتلا به فلج صورت، نگران واگیر آن هستند. اما باید بگوییم فلج بل واگیر ندارد زیرا این بیماری تنها مرتبط به عصب کنترل کننده ماهیچه صورت است. هر چند عارضه فلج بلز در کودکان زیر ده سال کمتر است، اما با مشاهده علائم آن روی کودکان به هیچ عنوان آن‌ها را طرد نکنید.
آیا فلج بل به‌طور کامل خوب میشود؟
بهبود فلج عصب صورت ممکن است 6 ماه یا بیشتر طول بکشد اما اکثر افراد به‌طور کامل درمان می‌شوند. در اندکی از موارد ممکن است بهبود نسبی پس از فلج عصب صورت ایجاد شود اما به‌طور کامل خوب نشود.
آیا فلج عصب صورت بر اثر سکته مغزی است؟
در واقع سکته مغزی می‌تواند یکی از دلایل فلج عصب صورت باشد. همچنین تومورها نیز ممکن است به عصب هفت صورت فشار آورده و عملکرد آن را مختل کنند. پس لازم است بلافاصله پس از مشاهده‌ی علائم اشاره شده در صورت، به پزشک متخصص مراجعه نمایید تا تشخیص دقیق علت درگیری صورت انجام شود. لازم به ذکر است بیشتر موارد فلج عصب صورت بدون علت بوده که به آن فلج بل می‌گویند.
فیزیوتراپی تخصصی افق روشن در سعادت آباد ارائه دهنده خدمات درمانی فلج صورت
با مشاهده علائم افتادگی و ضعف در عضلات صورت، سر درد، ناتوانی در بستن چشم‌ها ترس را کنار بگذارید و در اولین فرصت به یک متخصص مراجعه کنید. زیرا به احتمال زیاد دچار عارضه فلج بلز شده‌اید. این عارضه کاملاً قابل درمان است هر چند که باید زمان درمان خاص خود را سپری کند. بسیاری از کلینیک‌ها از جمله فیزیوتراپی افق روشن در سعادت آباد با استفاده از روش درمانی الکترو اکوپانچر، یعنی ترکیبی از طب سوزنی و الکترو تراپی مراحل درمان را سریع‌تر می‌کند. برای رزرو وقت می‌توانید با متخصصین این مجموعه در ارتباط باشید. آیا شما تا به حال بیماری فلج صورت را تجربه کرده‌اید؟ برای درمان خود چه اقداماتی انجام داده‌اید؟ نظرات ارزشمند خود را با ما به اشتراک بگذارید.