مفصل مچ پا شامل سه استخوان درشت نی (تیبیا)و نازک نی(فیبولا) و تالوس میباشد. شکستگیهای مچ پا ممکناست بسته به شدت آسیب در یک استخوان و یا در سه استخوان همزمان رخدهند. شکستگی در قوزک خارجی (سر استخوان فیبولا)، شکستگی قوزک داخلی(سر استخوان تیبیا ) و یا هردو قوزک ممکن است ایجاد شود. شکستگیهای مچ پا ممکن است بدون جابجایی، همرا با جابجایی استخوان و چند تکه شدن استخوان و یا همراه با آسیب شدید به پوست و بافتهای نرم اطراف آن باشند. عوامل ایجاد شکستگی مچ پا شامل پیچخوردگی مچ پا، ضربههای شدید یا افتادن از ارتفاع و تصادفات میباشند. علائم شکستگی مچ پا شامل درد شدید و ناگهانی، ورم مچ پا، کبودی محل شکستگی، عدم توانایی در وزناندازی و راهرفتن، حساسیت در لمس محل آسیب و تغییر شکل در شکستگیهای پیچیده و توام با دررفتگی هستند.
تشخیص
برای تشخیص، پزشک پس از گرفتن شرح حال از بیمار و سوال در مورد نحوهی آسیب و معاینه بالینی ناحیه، عکس رادیوگرافی تجویز مینماید. معمولا با استفاده از عکس رادیولوژی ساده، این شکستگیها قابل تشخیص هستند اما گاهی برای بررسی آسیب رباطها، تاندونها و بافت نرم و اینکه آیا آسیب به جراحی نیاز دارد یا خیر، نیاز به این است که رادیوگرافی تحت استرس، سیتیاسکن یا امآرآی از ناحیه گرفته شود.
درمان
برای درمان در مرحله اولیه لازم است که کمپرس یخ استفاده شود و همچنین پا بالاتر از سطح بدن قرار گیرد و بیمار سریعا به مرکز پزشکی مراجعه نماید.
شکستگی قوزک خارجی
قوزک خارجی به دلیل اینکه سطح کمتری از مفصل را شامل میشود در وزن اندازی روی مچ پا سهم کمتری از وزن را متحمل میشود. در شکستگیهایی که سر فیبولا( قوزک خارجی) بدون جابجایی باشد و توسط رادیوگرافی تحت استرس پزشک مطمئن شود که شکستگی ناپایدار نیست، برای فیکس کردن آن از کفشهای مخصوص یا گچ کوتاه استفاده میکند و معمولا 2 تا 3 هفته گچ گیری لازم است و گاهی پزشک صلاح میبیند که در این مدت وزن اندازی روی آن پا صورت نگیرد. در صورتی که شکستگی جابهجا شدهباشد و پزشک نتواند آن را جا بیاندازد و یا ناپایدار باشد لازم است طی عمل جراحی با پیچ و پلاک فیکس شود.
شکستگی قوزک داخلی و خلفی
در شکستگی سر استخوان تیبیا ممکن است قوزک داخلی یا قوزک خلفی و یا هردو دچار شکستگی شود و یا همراه با پارگی رباطها و آسیب به اعصاب ناحیه باشد. بسته به شدت آسیب و اینکه شکستگی با جابهجایی همراه باشد و یا ناپایدار باشد ممکناست روش درمان متفاوت باشد. در صورت عدم جابهجایی و پایدار بودن شکستگی، مچ پا گچ گیری شده و حدودا به مدت 6 هفته باید از وزن اندازی اجتناب شود. اما در شکستگیهای شدید که مچ پا با جابجایی همراه باشد با عمل جراحی به وسیله پیچ یا سیم و پلیت فیکس میشود.
اگر هردو قوزک خارجی و داخلی باهم شکستهشدهباشد احتمال عمل جراحی بیشتر خواهد بود، در افرادی که با شرایط دیابت شدید، کهولت سن، ناتوانی در وزن اندازی،ممکن است به جای عمل جراحی، گچ گیری صورت گیرد.
بیشتر افراد پساز طی دورهی درمان طی 3 تا 4 ماه به فعالیتهای قبلی خود باز میگردند اما بهبود و جوش خوردن کامل استخوان میتواند تا 2 سال به طول بیانجامد.
درمان فیزیوتراپی
پس از سپری شدن دورهی بی حرکتی و هنگامی که لازم است وزن اندازی و حرکت مچ پا شروع شود، فیزیوتراپی اولویت درمانی بیمار خواهد بود. فیزیوتراپیست ابتدا مشکلات بیمار را ارزیابی کرده و با توجه به آن روش درمانی را مشخص میکند. معمولا پس از مدتی بیتحرکی، مچ پا خشک شده، دچار محدودیت حرکتی میشود، توانایی راهرفتن و وزناندازی کاهشمییابد و بیمار با لنگش راهمیرود، درد و التهاب در ناحیه به دلیل شروع وزناندازی و فشار روی مفصل ایجادخواهدشد. در فیزیوتراپی با تکنیک درمان دستی و موبیلیزیشن سعی در روان کردن حرکت مفصل و کاهش درد خواهد شد. تمرین درمانی طی دوره فیزیوتراپی از اهمیت به سزایی برخوردار است. چراکه در زمان گچگیری یا فیکسکردن با عمل جراحی به سرعت، قدرت عضلات اندام تحتانی تحلیل رفتهاست و بازگرداندن آن نیاز به انجام تمریناتی دارد که مناسب حال بیمار باشد وبه روند ترمیم بافت هم آسیب واردنکند.پس حتما برای انجام آن نیاز به نظارت فیزیوتراپیست با تجربه در این زمینه خواهد بود.
یک پاسخ
بهترین خدمات و پرسنل بسیار محترم و متخصص