پارکینسون یک بیماری عصبی پیشرونده است که بهآرامی اما پیوسته تواناییهای حرکتی فرد را تحتتأثیر قرار میدهد. این بیماری زمانی رخ میدهد که سلولهای تولیدکننده دوپامین در مغز بهتدریج از بین میروند. دوپامین نقش کلیدی در کنترل حرکات بدن دارد، بنابراین کاهش آن باعث بروز علائمی مانند لرزش، کندی حرکت و سفتی عضلانی میشود.
با پیشرفت بیماری، انجام کارهای سادهای که روزی بهطور ناخودآگاه انجام میشدند، به چالش تبدیل میشود. فرد ممکن است هنگام راهرفتن تعادل خود را از دست بدهد، نتواند قاشق را بهدرستی در دست بگیرد یا حتی در تغییر حالت چهره با مشکل مواجه شوداین محدودیتها نهتنها وابستگی فرد را افزایش میدهند، بلکه میتوانند بر روحیه و روابط اجتماعی او نیز اثر بگذارند. بااینحال، ترکیبی از دارودرمانی، فیزیوتراپی و تمرینات خاص میتواند به کنترل علائم و حفظ کیفیت زندگی کمک کند.
فیزیوتراپی افق روشن با کمک مجهزترین تجهیزات، جدیدترین مدالیتهها و متخصصین خود خدمات درمان پارکینسون را ارائه میدهد. برای رزرو مشاوره رایگان میتوانید با متخصصین این کلینیک فیزیوتراپی تهران در ارتباط باشید. در ادامه قصد داریم به سوال های “بیماری پارکینسون چیست؟” و “طول عمر بیماران پارکینسون چقدر است؟” پاسخ دهیم. پس باعث خوشحالی است تا پایان این مقاله ما را همراهی کنید.
پارکینسون چیست؟ کاهش دوپامین در مغز
پارکینسون یک بیماری عصبی پیشرونده است که بهمرور زمان عملکرد حرکتی فرد را مختل میکند. این بیماری زمانی رخ میدهد که سلولهای عصبی تولیدکننده دوپامین در مغز بهتدریج از بین میروند. دوپامین مادهای حیاتی برای کنترل حرکات بدن است و کاهش آن باعث بروز علائمی مانند لرزش، کندی حرکت، سفتی عضلانی و اختلال در تعادل میشود.
علاوه بر پارکینسون، اسکلروز جانبی آمیوتروفیک (ALS) نیز یک بیماری عصبی پیشرونده است که سلولهای عصبی مسئول کنترل حرکت را تحت تأثیر قرار داده و به ضعف و تحلیل تدریجی عضلات منجر میشود. همچنین با کاهش دوپامین نیز همراه است. در حالی که پارکینسون بیشتر با اختلال در تنظیم حرکات مرتبط است، ALS مستقیماً باعث از دست رفتن توانایی حرکت و ضعف عمومی عضلات میشود.
احتمال ابتلا به پارکینسون با افزایش سن بیشتر میشود و معمولاً از ۶۰ سالگی به بعد بروز مییابد. البته این بیماری در مردان نسبت به زنان شیوع بالاتری دارد. اگرچه پارکینسون بیشتر در سنین بالا دیده میشود، اما در موارد نادر ممکن است در بزرگسالان جوان، حتی در دهه سوم زندگی، نیز ظاهر شود. این نوع پارکینسون که بهعنوان “پارکینسون زودرس” شناخته میشود، اغلب با زمینههای ژنتیکی همراه است و ممکن است در اعضای نزدیک خانواده نیز دیده شود.
اولین علائم پارکینسون در مراحل اولیه ممکن است خفیف باشد و افراد آن را به تغییرات طبیعی ناشی از افزایش سن نسبت دهند. اما با پیشرفت بیماری، انجام فعالیتهای روزمره مانند نوشتن، بستن دکمه لباس یا حتی حفظ تعادل هنگام راهرفتن دشوار میشود.
هنوز درمان قطعی پارکینسون وجود ندارد، اما روشهای مختلفی برای کاهش اثرات آن و حفظ تواناییهای حرکتی در دسترس هستند. مصرف داروهای مناسب میتواند سطح دوپامین را متعادلتر کند، تمرینات فیزیوتراپی به بهبود انعطافپذیری و تعادل کمک میکند و تکنیکهای توانبخشی میتوانند مهارتهای حرکتی را تقویت کنند.
بیماری پارکینسون چقدر شایع است؟
پارکینسون یکی از بیماریهای عصبی شایعی است که با افزایش سن، احتمال بروز آن بیشتر میشود. پس از آلزایمر، این بیماری در میان اختلالات تحلیلبرنده مغزی رتبه دوم را دارد و بهعنوان رایجترین اختلال حرکتی ناشی از تخریب سلولهای عصبی شناخته میشود. بر اساس برآوردهای علمی، حدود ۱ درصد از افراد بالای ۶۰ سال در سراسر جهان به پارکینسون مبتلا هستند و با بالا رفتن سن، این آمار افزایش پیدا میکند.
تاثیر بیماری پارکینسون روی عملکرد بدن
بیماری پارکینسون مستقیماً بخشهایی از مغز را که مسئول کنترل حرکات بدن هستند، تحت تأثیر قرار میدهد. یکی از مهمترین این نواحی، گانگلیونهای پایه است که نقش کلیدی در تنظیم حرکات دقیق و هماهنگ دارد. با پیشرفت بیماری، این بخشها بهتدریج دچار آسیب شده و توانایی خود را در کنترل عملکردهای حرکتی از دست میدهند.
در حالت طبیعی، مغز از مواد شیمیایی خاصی به نام انتقالدهندههای عصبی برای برقراری ارتباط بین سلولهای عصبی استفاده میکند. یکی از این مواد، دوپامین است که نقش اساسی در ارسال پیامهای حرکتی دارد. در بیماران مبتلا به پارکینسون، میزان دوپامین کاهش مییابد و در نتیجه، سیگنالهایی که به عضلات برای انجام حرکات ارسال میشوند، دیگر بهدرستی عمل نمیکنند. این اختلال موجب کندی حرکات، سفتی عضلانی و لرزش در اندامها میشود.
با پیشرفت بیماری، علائم فراتر از مشکلات حرکتی میروند. برخی افراد ممکن است دچار اختلال در تعادل، مشکلات گفتاری و حتی تغییراتی در عملکرد ذهنی شوند. در مراحل پیشرفتهتر، پارکینسون نیز مانند آلزایمر میتواند منجر به بروز علائمی مانند زوال عقل، اضطراب و افسردگی شود. این تغییرات نهتنها توانایی فرد در انجام فعالیتهای روزمره را محدود میکنند، بلکه میتوانند بر کیفیت زندگی و تعاملات اجتماعی او نیز تأثیر بگذارند.
اولین علائم پارکینسون؛ از لرزش تا تغییر در صدا و گفتار
اولین علائم بیماری پارکینسون در هر فرد به عواملی چون سن، شرایط جسمی و شدت بیماری بستگی دارد. برای برخی افراد، این علائم بهطور تدریجی و خفیف ظاهر میشوند، در حالی که برای دیگران، شروع آنها میتواند سریعتر و واضحتر باشد.
در ادامه، به بررسی علائم اولیه این بیماری و تفاوتهای آنها در افراد مختلف میپردازیم و عواملی که بر شروع و پیشرفت بیماری تأثیر میگذارند، بررسی خواهیم کرد.
سفتی عضلانی و خشکی اندامها
این حالت بهویژه در گردن، شانهها و پاها رخ میدهد و میتواند باعث درد و کاهش دامنه حرکتی شود. هنگامی که فرد تلاش میکند بدن خود را بهطور طبیعی بچرخاند، ممکن است احساس کند عضلاتش بهسختی حرکت میکنند و انعطافپذیری گذشته را ندارند. این نوع سفتی میتواند حتی انجام کارهای سادهای مانند خم شدن یا برداشتن اشیا از روی زمین را دشوار کند.
این علائم، که از ویژگیهای بیماری پارکینسون هستند، در برخی اختلالات مزمن دیگر مانند فیبرومیالژیا نیز مشاهده میشوند. افراد مبتلا به فیبرومیالژیا معمولاً دچار دردهای عضلانی گسترده و سفتی بدن میشوند که میتواند تحرک آنها را محدود کرده و انجام فعالیتهای روزانه را دشوار سازد.
مشکل در بلع یا دیسفاژی
مشکل در بلع یا دیسفاژی یکی دیگر از علائم پارکینسون است که بهدلیل کاهش کنترل عضلات گلو بروز میکند. فرد مبتلا ممکن است در هنگام خوردن یا نوشیدن احساس کند که غذا یا مایعات به سختی از گلو پایین میروند. برای مثال، ممکن است فردی هنگام خوردن یک تکه نان خشک با مشکل روبهرو شود و احساس کند که غذا در گلو گیر کرده است. این مشکل میتواند باعث درد و ناراحتی شود و در مواقع شدیدتر، خطرات جدی مانند خفگی یا ابتلا به ذات الریه را به دنبال داشته باشد، بهویژه اگر غذا وارد نای شود.
لرزش خفیف
لرزش معمولاً بهعنوان اولین علامت در پارکینسون ظاهر میشود و غالباً در دستها یا انگشتان شروع میشود. این لرزش هنگام استراحت تشدید میشود، در حالی که در هنگام حرکت کاهش مییابد. برای مثال، فرد ممکن است متوجه شود که دستش هنگام نگهداشتن فنجان چای لرزشهای ظریفی دارد که هنگام راه رفتن دیگر به چشم نمیآید.
کندی حرکات
حرکات بدن در مبتلایان به پارکینسون بهطور تدریجی کندتر میشود. در این حالت، فرد ممکن است حس کند که برای انجام کارهای ساده، مانند بلند شدن از صندلی، به زمان بیشتری نیاز دارد. به عنوان مثال، اگر شخصی بخواهد چیزی از روی میز بردارد، ممکن است متوجه شود که دستش بیش از حد معمول به حرکت درمیآید و احساس کند که باید بیشتر تلاش کند.
تغییرات در نوشتن
افراد مبتلا به پارکینسون ممکن است متوجه شوند که دستخطشان کوچکتر و شلوغتر از قبل شده است. این مشکل به دلیل کاهش کنترل حرکتی در دستها رخ میدهد. فردی که قبلاً نوشتههای واضح و خوانا داشت، حالا ممکن است مجبور شود برای خواندن یادداشتهای خود تلاش کند، چرا که دستخطش بهطور غیرقابلانتظاری فشرده و نامرتب شده است.
کاهش حالتهای چهره
افراد مبتلا به پارکینسون به دلیل عدم تحرک عضلات صورت، ممکن است دچار چهرهای بدون تغییرات احساسی شوند. در این شرایط، حتی وقتی فرد در حال بیان یک داستان خوشحالکننده یا غمانگیز است، ممکن است چهرهاش همانطور که بوده، باقی بماند و احساسات او از طریق صورت به درستی منتقل نشود.
مشکلات تعادلی و تغییر در نحوه راه رفتن
بیماری پارکینسون میتواند باعث تغییراتی در نحوه راه رفتن فرد شود. افراد مبتلا به این بیماری ممکن است هنگام راه رفتن، احساس کنند که تعادلشان به خطر افتاده است و بدنشان به جلو تمایل پیدا میکند. همچنین، قدمها ممکن است کوتاهتر و سریعتر از حالت طبیعی شوند که این تغییرات میتواند خطر افتادن را افزایش دهد.
مشابه این مشکل، در افرادی که دچار آسیب طناب نخاعی هستند، اختلالاتی در راه رفتن و حفظ تعادل دیده میشود. در این حالت، آسیب به نخاع باعث میشود که ارتباط بین مغز و عضلات بهدرستی برقرار نشود و فرد با مشکلات مشابهی در حرکت و حفظ تعادل مواجه شود.
تغییر در صدا و گفتار
با پیشرفت بیماری، تغییراتی در صدا و گفتار فرد مشاهده میشود. صدا ضعیفتر و یکنواختتر میشود و فرد ممکن است قادر به ابراز احساسات از طریق صدا نباشد. فردی که قبلاً با صدای رسا صحبت میکرد، ممکن است در حال حاضر برای بیان جملات ساده نیز دچار مشکل شود و مجبور به تکرار کلمات گردد.
مشکلات خواب و حرکات غیرطبیعی در خواب
بیماری پارکینسون گاهی باعث میشود فرد در خواب بهطور غیرطبیعی حرکت کند. تکانهای شدید در خواب یا بیداریهای مکرر شبانه میتواند از علائم هشداردهنده باشد. فرد ممکن است در شب احساس کند که بدنش بهطور ناخواسته به یک طرف میچرخد یا از تخت میافتد، بدون این که خودش قادر به کنترل حرکات باشد.
کاهش حس بویایی
یکی از علائم اولیه که کمتر به آن توجه میشود، کاهش حس بویایی است. فرد مبتلا ممکن است متوجه شود که دیگر قادر به بوییدن رایحههای مختلف، مانند گلها یا غذاهای تازه، نیست. این تغییر ممکن است قبل از ظهور دیگر علائم حرکتی بیماری، خود را نشان دهد.
یبوست و مشکلات گوارشی
یکی از مشکلات شایع گوارشی در مبتلایان به پارکینسون، یبوست است. این اختلال بهدلیل کندی حرکات دستگاه گوارش ایجاد میشود. فردی که معمولاً از سلامت گوارشی خوبی برخوردار بوده، ممکن است بهطور ناگهانی دچار یبوست مزمن شود که با داروهای معمول درمان نمیشود.
تغییرات خلقی و اضطراب
افراد مبتلا به پارکینسون به دلیل تأثیرات عصبی بیماری، ممکن است دچار اضطراب و افسردگی شوند. این تغییرات روانی میتواند بر توانایی فرد در انجام فعالیتهای روزانه و تعاملات اجتماعی تأثیر منفی بگذارد. فردی که قبلاً از حضور در جمع لذت میبرد، اکنون ممکن است از محیطهای اجتماعی اجتناب کند و احساس تنهایی کند.
کاهش پلک زدن
کاهش پلک زدن یکی از علائم پارکینسون است که معمولاً بهدلیل ضعف در کنترل عضلات صورت ایجاد میشود. افراد مبتلا به پارکینسون ممکن است پلکهایشان را کمتر از حالت طبیعی باز و بسته کنند. این کاهش در پلک زدن میتواند باعث خشکی چشمها، احساس ناراحتی، و حتی تحریک چشمها شود. برای مثال، فردی که در حال مطالعه است، ممکن است بهدلیل عدم پلک زدن کافی دچار احساس سوزش یا تاری دید شود. این مشکل به مرور زمان ممکن است باعث افزایش خطر ابتلا به عفونتهای چشمی نیز بشود.
اختلال در حفظ بزاق دهان
آب دهان ریزش یا دریاچه آب دهان یکی از علائم دیگر پارکینسون است که بهدلیل ضعف عضلات صورت و کنترل ضعیف بر جریان بزاق ایجاد میشود. این وضعیت میتواند باعث شود که فرد بهطور ناخواسته آب دهانش را از دست بدهد. برای مثال، ممکن است فرد مبتلا در حین صحبت کردن متوجه ریزش آب دهان شود یا مجبور باشد برای جلوگیری از این مشکل مرتباً دهان خود را ببندد. این علائم میتواند احساس خجالت ایجاد کند و تعاملات اجتماعی فرد را تحت تأثیر قرار دهد.
علائم غیرحرکتی بیماری پارکینسون
بیماری پارکینسون تنها به علائم حرکتی و ضعف عضلانی مانند بیماری گیلن باره محدود نمیشود؛ بلکه علائم غیرحرکتی نیز در بسیاری از بیماران دیده میشود. در گذشته، بسیاری از کارشناسان بر این باور بودند که علائم غیرحرکتی تنها در مراحل پیشرفته بیماری و پس از ظهور علائم حرکتی نمایان میشوند.
با این حال، شواهد جدید نشان میدهد که این علائم ممکن است حتی سالها یا دههها قبل از بروز مشکلات حرکتی، در مراحل اولیه بیماری ظاهر شوند و بهعنوان علائم هشداردهنده عمل کنند. علائم غیرحرکتی بیماری پارکینسون شامل موارد زیر هستند:
علائم سیستم عصبی خودمختار
این علائم شامل افت فشار خون هنگام ایستادن (ارتواستاتیک)، مشکلات گوارشی مانند یبوست، بیاختیاری ادرار و اختلالات جنسی میشوند. برای مثال، فرد ممکن است زمانی که بهطور ناگهانی از جای خود بلند میشود، احساس سرگیجه یا ضعف کند.
افسردگی
بسیاری از بیماران مبتلا به پارکینسون ممکن است با مشکلات روانی نظیر افسردگی روبهرو شوند. این افسردگی میتواند بهشکل کاهش انگیزه، احساس غم یا ناتوانی در لذت بردن از فعالیتهای روزمره خود را نشان دهد.
از دست دادن حس بویایی
یکی دیگر از علائم غیرحرکتی که ممکن است در مراحل اولیه بیماری پارکینسون ظاهر شود، از دست دادن تدریجی حس بویایی است. افراد مبتلا ممکن است متوجه شوند که قادر به شناسایی بویها نیستند یا حس بویاییشان به شدت کاهش یافته است.
مشکلات خواب
اختلالات خواب مانند اختلال حرکت دورهای اندام (PLMD)، اختلال رفتاری حرکت سریع چشم (REM) و سندرم پاهای بیقرار از جمله مشکلات خواب در بیماران پارکینسون هستند. این مشکلات میتوانند باعث بیخوابی یا اختلال در کیفیت خواب شبانه شوند.
مشکل در تفکر و تمرکز
بیماران مبتلا به پارکینسون ممکن است در مراحل بعدی بیماری با مشکلاتی در تفکر و تمرکز مواجه شوند. این مشکلات میتوانند شامل از دست دادن حافظه، کاهش توانایی تصمیمگیری و دشواری در انجام کارهای روزمره شوند که بهعنوان زوال عقل پارکینسونی شناخته میشود.
این علائم غیرحرکتی میتوانند نشاندهنده مراحل ابتدایی بیماری پارکینسون باشند و توجه به آنها میتواند در تشخیص زودهنگام بیماری کمککننده باشد.
از کجا بفهمیم پارکینسون داریم؟
تشخیص بیماری پارکینسون نیاز به ارزیابی دقیق متخصص دارد، زیرا علائم اولیه به تدریج ظاهر شده و ممکن است با دیگر بیماریهای عصبی اشتباه گرفته شوند. پزشک معمولاً با بررسی تاریخچه پزشکی، انجام معاینه عصبی و ارزیابی علائم حرکتی، این بیماری را تشخیص میدهد. برای اطمینان بیشتر، روشهای تصویربرداری مانند MRI یا اسکن PET مورد استفاده قرار میگیرند تا سایر علل احتمالی رد شوند. در برخی موارد، تشخیص پارکینسون با ام آر آی میتواند به شناسایی تغییرات مغزی کمک کند، اما این روش بهتنهایی برای تأیید قطعی بیماری کافی نیست.
علائم اصلی این بیماری شامل لرزش دستها، سفتی عضلات، کندی حرکات و مشکلات تعادلی است که معمولاً بهمرور زمان شدت پیدا میکنند. اگر این تغییرات بدون دلیل مشخصی بروز کنند، احتمال ابتلا به پارکینسون بیشتر میشود. در نهایت، تشخیص قطعی تنها با بررسی دقیق متخصص مغز و اعصاب امکانپذیر است تا از اشتباه در شناسایی بیماری جلوگیری شود.
علائم پارکینسون در زنان و تغییرات هورمونی
علائم بیماری پارکینسون در زنان مشابه علائم عمومی این بیماری در مردان است، اما برخی تفاوتهای خاص در نحوه بروز و شدت علائم ممکن است در زنان مشاهده شود. به طور کلی، علائم اصلی شامل لرزش، سفتی عضلات، کندی حرکات و مشکلات تعادلی هستند، اما در زنان، این علائم گاهی به شکل متفاوتتری بروز میکنند.
علائم | توضیحات |
لرزش | لرزش در دستها یا انگشتان که ممکن است در زنان کمتر مشهود یا دیرتر نمایان شود. |
کندی حرکات | کندی در انجام فعالیتهای روزمره مانند بلند شدن از صندلی یا راهرفتن، مخصوصاً در زنان مسنتر. |
سفتی عضلات | سفتی در گردن، شانهها و پاها که میتواند باعث درد و محدودیت حرکتی شود. |
مشکلات تعادلی | مشکل در حفظ تعادل که احتمال افتادن و کاهش ثبات بدنی را افزایش میدهد. |
تغییرات عاطفی و روانی | افسردگی، اضطراب و بیحوصلگی که بهویژه تحت تأثیر تغییرات هورمونی و اجتماعی قرار میگیرد. |
تأثیر هورمونها | تغییرات سطح هورمونها، مانند کاهش استروژن پس از یائسگی، که میتواند علائم را تشدید کند. |
درمان پارکینسون با فیزیوتراپی
در درمان پارکینسون، فیزیوتراپی نقش کلیدی در کمک به افراد مبتلا ایفا میکند. تمرینات خاص برای بهبود انعطافپذیری، تقویت عضلات و سرعت حرکات میتوانند تأثیر زیادی بر بهبود عملکرد روزمره فرد داشته باشند. بهعنوان مثال، تمرینات کششی میتوانند به کاهش سفتی عضلات کمک کرده و حرکات را روانتر کنند. برای افرادی که مشکلات گفتاری دارند، گفتار درمانی میتواند به تقویت صدای آنها و بهبود مشکلات بلع کمک کند.
همچنین، تمرینات قدرتی برای تقویت عضلات بدن و افزایش تعادل طراحی میشوند. تمریناتی مثل بلند شدن از صندلی، حرکت در فضای کوچک و یا تمرینات با وزنه میتوانند به بهبود توان جسمی و کاهش خطر افتادن کمک کنند. رواندرمانی در کنار تمرینات فیزیوتراپی نیز به افراد مبتلا به پارکینسون کمک میکند تا با مشکلات روحی مانند اضطراب یا افسردگی مقابله کنند. برای مثال، اگر فردی دچار مشکلات روانی مانند اضطراب باشد، تکنیکهای آرامسازی مانند تنفس عمیق یا یوگا میتوانند مؤثر باشند و استرس را کاهش دهند.
درمان خانگی پارکینسون
در کنار روشهای پزشکی و فیزیوتراپی، درمانهای خانگی میتوانند به بهبود وضعیت فرد مبتلا به پارکینسون کمک کنند. یکی از سادهترین روشها، انجام تمرینات ورزشی منظم است. پیادهروی روزانه یا دوچرخهسواری میتوانند به بهبود قدرت عضلانی، تقویت استخوانها و بهبود تعادل کمک کنند. در کنار آن، تغذیه مناسب نقش بسزایی دارد. برای مثال، مصرف ماهیهای چرب مانند سالمون و تن که سرشار از امگا-۳ هستند، میتواند به کاهش التهاب مغزی کمک کند.
همچنین، برخی افراد از مکملهای گیاهی یا داروهای طبیعی برای کاهش علائم بیماری استفاده میکنند. مصرف گیاهانی مانند زنجبیل یا زردچوبه که خاصیت ضدالتهابی دارند، ممکن است به کاهش سفتی عضلات و درد کمک کند. ماساژ درمانی و استفاده از روغنهای گیاهی مانند روغن اسطوخودوس برای آرامش و کاهش استرس، میتواند به بهبود وضعیت عمومی فرد کمک کند. بهعلاوه، انجام فعالیتهای آرامشبخش مانند مدیتیشن یا یوگا به کاهش اضطراب و بهبود خلقوخو کمک میکند و افراد را در مقابله با علائم روانی پارکینسون یاری میدهد.
غذاهای مضر برای پارکینسون و تشدید بیماری
چه غذاهایی برای پارکینسون ضرر دارد؟ پاسخ درست به این سوال میتواند از تشدید علائم پیشگیری کند. برخی غذاها نه تنها مفید نیستند، بلکه میتوانند علائم بیماری را تشدید کرده و فرآیند درمان را به چالش بکشند.
یکی از مهمترین مواد غذایی که باید در مصرف آن دقت بیشتری کرد، غذاهای سرشار از چربیهای ناسالم است. این غذاها که معمولاً در فستفودها و غذاهای سرخکردنی یافت میشوند، میتوانند سطح التهاب بدن را افزایش داده و با کاهش جذب داروهای پارکینسون، اثر درمانی را تضعیف کنند. بنابراین، بهتر است از غذاهای چرب و سرخشده مانند سیبزمینی سرخکرده و پیتزاهای چرب دوری کنید.
نمک نیز در این بین نقش پررنگی ایفا میکند. مصرف زیاد نمک میتواند باعث افزایش فشار خون و اختلال در عملکرد سیستم عصبی شود. بنابراین، باید از مصرف تنقلات شور، چیپس و غذاهای کنسروی که حاوی مقدار زیادی نمک هستند، پرهیز شود. بهعلاوه، برخی محصولات لبنی پرچرب مانند پنیر و شیر نیز ممکن است جذب داروهای پارکینسون را دچار اختلال کنند، بنابراین توصیه میشود مصرف این محصولات را کاهش دهید.
کافئین یکی دیگر از عواملی است که ممکن است خواب شما را مختل کرده و علائم بیماری را بدتر کند. نوشیدنیهایی مانند قهوه و نوشابههای انرژیزا، که سرشار از کافئین هستند، میتوانند باعث بیخوابی و افزایش اضطراب شوند. همچنین، ترکیب داروهای پارکینسون با کافئین ممکن است اثرات درمانی را کاهش دهد.
در نهایت، مصرف زیاد شکر و غذاهای فرآوریشده میتواند باعث افزایش التهاب در بدن و تشدید علائم بیماری شود. بهترین انتخاب برای بیماران پارکینسون، رژیم غذایی سرشار از میوهها، سبزیجات و منابع پروتئینی سالم است تا به تقویت سیستم عصبی و حفظ سلامت عمومی کمک کند.
خرما و پارکینسون
خرما یک منبع غنی از آنتیاکسیدانها، فیبر و مواد مغذی است که میتواند به حفظ سلامت مغز کمک کند. برخی تحقیقات نشان میدهند که ترکیبات موجود در خرما، مانند پلیفنولها، خواص ضدالتهابی دارند و ممکن است از سلولهای عصبی در برابر آسیبهای اکسیداتیو محافظت کنند.
با این حال، افراد مبتلا به پارکینسون که داروهای خاصی مانند لوودوپا مصرف میکنند، باید در مصرف خرما و سایر مواد غذایی حاوی پروتئین یا قند زیاد احتیاط کنند، زیرا میتواند بر جذب دارو تأثیر بگذارد. در نتیجه، مصرف متعادل خرما در کنار رژیم غذایی مناسب و تحت نظر پزشک توصیه میشود.
بهترین ویتامین برای پارکینسون
بیماری پارکینسون با تأثیرات عصبی خاص خود نیازمند مراقبت ویژهای از تغذیه است. برخی ویتامینها و مواد معدنی میتوانند به کاهش علائم این بیماری و بهبود عملکرد مغز کمک کنند. از طرفی رابطه زنجبیل و پارکینسون بهطور غیرمستقیم جنبه حمایتی دارد. این گیاه نقش مستقیمی در تولید دوپامین یا جلوگیری از تخریب سلولهای عصبی ایفا نمیکند، اما به دلیل داشتن خواص ضدالتهابی و آنتیاکسیدانی، میتواند استرس اکسیداتیو و التهاب مغزی را که در پیشرفت پارکینسون تأثیرگذارند، کاهش دهد.
پس مصرف زنجیبل نیز تحت نظر پزشک پیشنهاد میشود. اگر میخواهید برای همیشه با پارکینسون خداحافظی کنید مصرف ویتامینهای زیر را فراموش نکنید. در اینجا چند ویتامین مهم برای افراد مبتلا به پارکینسون آورده شده است:
ویتامین | توضیحات |
ویتامین D | به حفظ سلامت استخوانها و سیستم عصبی کمک میکند و ممکن است علائم پارکینسون را کاهش دهد. |
ویتامین B12 | به جلوگیری از مشکلات عصبی و شناختی کمک میکند و کمبود آن ممکن است علائم پارکینسون را تشدید کند. |
آنتی اکسیدان C و E | با خاصیت آنتیاکسیدانی خود از آسیبهای اکسیداتیو جلوگیری میکنند و به محافظت از سلولهای مغزی کمک میکنند. |
اسید فولیک B9 | به تولید سلولهای جدید کمک میکند و میتواند از بروز اختلالات عصبی جلوگیری کند. |
ویتامین K | برای حفظ سلامت استخوانها و تقویت عملکرد مغز مهم است و ممکن است به بهبود وضعیت کلی فرد مبتلا به پارکینسون کمک کند. |
جدیدترین داروی پارکینسون در ایران؛ تحولی جدید در درمان
جدیدترین داروی پارکینسون در ایران همچنان در حال توسعه است، اما برخی از داروهای پیشرفتهتر برای کنترل علائم این بیماری در دسترس قرار دارند. لوودوپا، که بهعنوان یکی از مؤثرترین داروهای پارکینسون شناخته میشود، در نسخههای ترکیبی پیشرفتهتری همچون لوودوپا-کاربیدوپا یا لوودوپا-بنسرازید تجویز میشود.
این داروها بهمنظور بهبود جذب لوودوپا در مغز و کاهش عوارض گوارشی و حرکتی مورد استفاده قرار میگیرند. همچنین، آگونیستهای دوپامین نظیر روپینیرول و پرامیپکسول که بهویژه برای کاهش لرزش و کندی حرکات در مراحل اولیه بیماری مؤثر هستند، در ایران موجودند. این داروها عملکرد مشابه دوپامین دارند و بهعنوان مکملی برای لوودوپا یا در صورت عدم پاسخدهی به لوودوپا تجویز میشوند.
در کنار اینها، مهارکنندههای آنزیم COMT مانند انتاکاپون نیز بهمنظور افزایش مدت زمان اثر لوودوپا و کاهش نوسانات حرکتی بهکار میروند. همچنین، داروهای جدیدتری مانند داروهای مبتنی بر تحریک مغزی عمیق (DBS) که در برخی از مراکز درمانی پیشرفته ایران استفاده میشوند، به بیماران مبتلا به پارکینسون کمک میکنند تا کیفیت زندگی بهتری داشته باشند.
پارکینسون از چی میاد؟
علت اصلی بروز بیماری پارکینسون هنوز بهطور قطعی مشخص نیست، اما چندین عامل میتوانند در وقوع آن تأثیرگذار باشند در ادامه هر یک از موارد را بررسی خواهیم کرد.
عوامل ژنتیکی
در برخی موارد، پارکینسون به ارث منتقل میشود. اگر فردی در خانوادهاش تاریخچه این بیماری را داشته باشد، احتمال ابتلا به آن بیشتر است. این نوع پارکینسون نادر است، ولی در مواردی که اتفاق میافتد، اغلب در سنین پایینتر شروع میشود.
عوامل محیطی
افرادی که در معرض سموم شیمیایی مانند آفتکشها یا مواد صنعتی قرار دارند، ممکن است بیشتر در معرض خطر ابتلا به پارکینسون باشند. مطالعات نشان دادهاند که این سموم میتوانند آسیبهای زیادی به سلولهای عصبی مغز وارد کنند.
افزایش سن
با افزایش سن، خطر ابتلا به بیماری پارکینسون بیشتر میشود. این بیماری معمولاً پس از 60 سالگی بروز میکند، اما در برخی موارد میتواند در سنین پایینتر هم دیده شود.
کاهش دوپامین
پارکینسون بهخاطر کاهش سطح دوپامین در مغز به وجود میآید. این کمبود دوپامین مانع از انتقال مناسب سیگنالها به عضلات و دیگر نواحی مغز میشود، که در نهایت باعث بروز علائم حرکتی میشود.
آسیبهای مغزی یا شرایط دیگر
گاهی اوقات آسیبهای واردشده به مغز یا بیماریهای دیگری میتوانند علائم مشابه پارکینسون را ایجاد کنند. این شرایط میتوانند به تغییرات شیمیایی در مغز منجر شوند که با علائم بیماری پارکینسون مشابه هستند. با اینکه هنوز دلایل دقیق بروز این بیماری مشخص نشده، تحقیقات در حال پیشرفت است و دانشمندان به دنبال شناسایی علتهای دقیقتر آن هستند.
مدیریت علائم پارکینسون و راهکارهای موثر برای بهبود کیفیت زندگی
پارکینسون یک اختلال عصبی پیشرونده است که به دلیل تخریب سلولهای مغزی تولیدکننده دوپامین ایجاد میشود. دوپامین نقش مهمی در کنترل حرکتهای بدن دارد و کمبود آن منجر به بروز علائمی همچون لرزش، سختی عضلات، کندی حرکت و اختلال در تعادل میشود.
از علائم دیگر میتوان به تغییرات در حالت صورت، کاهش توانایی نوشتن و اختلال در تکلم اشاره کرد. این بیماری معمولاً در افراد مسنتر رخ میدهد، اما در برخی موارد میتواند در جوانان نیز مشاهده شود. علل دقیق بیماری هنوز کاملاً مشخص نیست، اما عواملی چون ژنتیک، محیطزیست و آسیبهای عصبی ممکن است در بروز آن نقش داشته باشند.
کیفیت زندگی مبتلایان به پارکینسون ممکن است بهطور قابل توجهی تحت تاثیر قرار گیرد. علائم بیماری میتواند توانایی انجام کارهای روزمره، حرکت، و تعاملات اجتماعی را محدود کند. با این حال، درمانهای دارویی و فیزیوتراپی میتوانند به کنترل علائم و بهبود کیفیت زندگی کمک کنند. افراد مبتلا به پارکینسون با توجه به وضعیت خاص خود، نیاز به مراقبتهای فردی و تنظیم درمان دارند تا بتوانند زندگی فعالتری داشته باشند.
فیزیوتراپی افق روشن در سعادتآباد با ارائه خدمات درمانی تخصصی پارکینسون، شما را به زندگی سالمتر و پُر نشاطتر نزدیکتر میکند. برای رزرو وقت با شماره 02188686800 تماس بگیرید. همچنین نظرات و سوالات خود را به اشتراک بگذارید. بدون شک در اولین فرصت متخصصین پاسخ خواهند داد.
یک پاسخ
کادر درمان بسیار حرفهای و خوش اخلاق 🩵