پارکینسون

بیماری پارکینسون به اشکال مختلفی در افراد بروز کرده و باعث بروز علائم مختلفی می‌شود. علائم پارکینسون شدید یا خفیف بوده و یا مکرراً یا گه‌گاه رخ می‌دهند، اما در هر حال این بیماری پنج مرحله دارد. طول مدت هر مرحله متفاوت بوده و گاهی اوقات بیماران برخی مراحل را تجربه نمی‌کنند. برای مثال مستقیماً از مرحله اول به مرحله سوم می‌روند.

مراحل پارکینسون

مرحله یک: در طول این فاز از بیماری، شخص معمولاً دچار علائم خفیفی مانند لرزش در یکی از دست‌ها یا پاها می‌شود. در این مرحله، عموماً خانواده و دوستان می‌توانند تغییرات ناشی از پارکینسون مانند اشکال در وضعیت قرارگیری بدن، عدم تعادل و حالات غیرطبیعی چهره را تشخیص دهند.

مرحله دو: در مرحله دوم، علائم شخص دو طرفه بوده و دست‌ و پاهای هر طرف بدن را درگیر می‌کنند. معمولاً شخص برای راه رفتن یا حفظ تعادل با مشکلاتی روبه‌رو شده و ناتوانی او در انجام کارهای جسمانی به شکل طبیعی آشکارتر می‌شود.

مرحله سه: علائم بیماری پارکینسون در مرحله سوم نسبتاً شدید بوده و شامل ناتوانی در راه رفتن به شکل طبیعی یا ایستادن می‌شوند. در مرحله سه، حرکات شخص به شکل قابل توجهی کُند می‌شوند.

مرحله چهار: در این مرحله علائم پارکینسون شدت می‌یابند. ممکن است شخص هنوز هم بتواند راه برود، اما اغلب این راه رفتن محدود بوده، و غالباً خشکی عضلات و برادی کینزیا (کُندشدن حرکت) در بیمار قابل مشاهده است. در طول این مرحله، اکثر بیماران نمی‌توانند امور روزانه خود را انجام داده و معمولاً نمی‌توانند بدون کمک دیگران زندگی کنند. درعین‌حال، در این مرحله لرزش‌های مراحل قبلی، به دلایلی نامعلوم، کاهش یافته یا رفع می‌شوند.

طبسوزنیبرایپارکینسون

مرحله پنج: در مرحله پنجم، معمولاً بیمار نمی‌تواند از خود مراقبت کرده و قادر به راه رفتن یا ایستادن نیست. عموماً، بیماران در مرحله پنج به یک پرستار تمام وقت نیاز دارند.

بهبودی کامل برای بیماری پارکینسون وجود ندارد اما روش های بسیار زیادی هستند که با کمک به سلول های تحلیل رفته مغز، روند بیماری را کند و علائم آن را در فرد مبتلا کاهش می‌دهند. درمان های موجود برای بیماری پارکینسون شامل:

• ورزش و درمان فیزیوتراپی
• طب سوزنی
• تحریک عمقی مغز
• درمان دارویی
• درمان های غیر دارویی

همانطور که گفته شد بیماری پارکینسون عوارض جسمی و حرکتی زیادی برای این بیماران ایجاد می کند، از این رو روش‌های درمانی توانبخشی از جمله فیزیوتراپی و گفتاردرمانی در درمان بیماری پارکینسون از اهمیت ویژه ای برخوردارند که شامل موارد زیر هستند:

گفتاردرمانی: این بیماران به علت مشکلات گفتاری و بلع که دارند احتمال آسپیره شدن مواد غذایی و ورود غذا به ریه و عفونت به دلیل ضعف عضلات بلع وجود دارد که در این اختلال نقش گفتار درمانگرها بارز می‌باشد.

روان درمانی: برای درمان و بهبود مشکلات روحی ناشی از بیماری مانند افسردگی و مشکلاتی مانند عصبی بودن و اختلال خلق این درمان بسیار کمک کننده می‌باشد.

متخصصان تغذیه مصرف مواد غذایی حاوی نیکوتین مانند فلفل و گوجه فرنگی را در کاهش علائم و کاهش خطر ابتلا به پارکینسون مفید میدانند. با رعایت سبک زندگی سالم، داشتن رژیم غذایی مناسب و ورزش منظم می توان تا حد زیادی ریسک ابتلا به این بیماری را کاهش داد.

درمان فیزیوتراپی: برای افزایش حرکات، انعطاف پذیری، افزایش قدرت عضلانی، سرعت حرکات و بهبود کیفیت زندگی ، درمان فیزیوتراپی نقش مهمی در جلوگیری از پیشرفت بیماری و محدودیت های حرکتی ایجاد شده دارد.

اهداف درمان فیزیوتراپی در پارکینسون عبارتند از  کمک به افزایش قدرت عضلات، بهبود تعادل و سطح عملکرد بیمار، آموزش تمرینات تنفسی جهت بهبود عملکرد تنفسی بیمار، کمک به پیشرفت بیمار در انجام فعالیت‌های روزمه (ADL) و کار‌های شخصی خود، جلوگیری از الگوی حرکات غیر طبیعی و افزایش هماهنگی عضلات، راهنمایی بیمار و خانواده او جهت اصلاح سبک زندگی و اقدامات لازم برای تغییرات در منزل و تهیه تجهیزات مورد نیاز، کمک به رفع خشکی مفصلی و گرفتگی عضلات درگیر.

-فازهای درمان فیزیوتراپی در بیماری پارکینسون شامل موارد زیر هستند:

– فاز اول (phase early): جلوگیری از بی تحرکی ،از بین بردن ترس از افتادن در فرد بیمار.

– فاز دوم (phase mid): کار کردن بر روی تعادل واصلاح راستای بدن، استرچ و کشش یکسری عضلات و تقویت گروه‌های عضلانی دیگر.

– فاز سوم (phase late): در این مرحله بیمار تقریبا بی‌حرکت شده است و اهداف درمانی متمرکز بر جلوگیری از آتروفی عضلانی ،زخم بستر و کوتاهی‌های عضلانی و چسبندگی بافت نرم می‌باشد.

(جهت تسهیل راه رفتن در این بیماران استفاده از وسایل کمکی مانند عصا توصیه می‌شود).

درمان های دارویی: داروهایی مانند لوودوپا، آمانتادین، بی‌پریدن و سلژیلین در بیماران مبتلا به پارکینسون می توانند به بهبود وضعیت آنان کمک کنند.  معروف ترین داروی مورد استفاده آن لوودوپا می باشد. مکانیسم اثر داروی لوودوپا در مغز به این صورت است که لودوپا را به دوپامین تبدیل می‌کند و در نتیجه  باعث بالارفتن میزان دوپامین در مغز می‌شود.