تعداد زیادی رباط در اطراف مچ پا وجود دارند که در حفظ ثبات این مفصل نقش مهمی ایفا می‌کنند. پیچ خوردن ناگهانی مچ پا با وارد شدن یک ضربه به مچ پا می‌تواند باعث کشیدگی یا پارگی این رباط‌ها و تاندون‌های عبور کرده از مچ پا شود که بر اساس میزان آسیب حتی می‌تواند باعث جابه‌جایی استخوان‌های مچ پا یا شکستگی یک تکه از استخوان شود. کشیدگی ها به دو دسته حاد و مزمن تقسیم می‌شوند. کشیدگی حاد زمانی رخ می‌دهد که حرکت ناگهانی، ضربه شدید یا پیچ خوردگی در ناحیه مچ پا اتفاق افتد؛ ولی در کشیدگی های مزمن معمولا عارضه بر اثر استفاده بیش از حد از مفصل و حرکات طولانی و تکراری آن ناحیه ایجاد می‌شود.
علائم و نشانه‌ها
علائم بسته به شدت آسیب و حاد و مزمن بودن آن متفاوت می‌باشد که می‌تواند با درد و تورم، کبودی، بی‌ثباتی و عدم توانایی در راه رفتن و حرکت دادن مچ پا همراه باشد. گاهی در کشیدگی حاد و شدید فرد صدای پارگی در مچ پا احساس می‌کند.
کشیدگی‌ها بر اساس میزان آسیب به بافت سه طبقه تقسیم می‌شوند:
کشیدگی درجه ۱: کشیدگی ضعیف رباط بدون بی ثباتی در مفصل.
کشیدگی درجه ۲: نیمه پارگی رباط گاهی با بی‌ثباتی جزئی
کشیدگی درجه ۳: پارگی کامل رباط همراه با بی ثباتی زیاد
تشخیص
در ابتدا و در معاینه اولیه پزشک متخصص می‌تواند متوجه درجه آسیب شود. برای ارزیابی دقیق‌تر و تشخیص شکستگی در ناحیه می‌توان از عکس رادیوگرافی استفاده کرد. در مواردی که میزان آسیب به رباط و تاندون‌ها مشخص نیست می‌توان از سی تی اسکن و ام آر آی کمک گرفت.
درمان
در موارد حاد حتماً باید از همان لحظه آسیب موارد زیر را رعایت نمود تا جلوی عوارض ثانویه تا حدی گرفته شود.
استراحت
بر اساس میزان آسیب ممکن است تشخیص داده شود که بیمار تا چند روز حتی وزن روی پای خود نیندازد و از انجام ورزش و راه رفتن زیاد روی پای خود اجتناب کرده و فعالیت‌های روزمره که وابسته به وزن اندازی روی پا است را کاهش دهد.
یخ گذاشتن
کمپرس یخ روی ناحیه به مدت ۱۵ دقیقه و چهار تا هشت بار در روز باعث می‌شود التهاب ناحیه تا حدی فروکش کند. حتماً جهت جلوگیری از سوختگی بر اثر سرمای شدید یخ را روی ناحیه به صورت دورانی حرکت داده یا از نگه داشتن طولانی یخ اجتناب نمایید. تا ۷۲ ساعت پس از ورود آسیب، ناحیه را گرم ننمایید زیرا که التهاب ناحیه را افزایش می‌دهد و اثر معکوس دارد.
فشرده سازی
در مواردی که ورم مچ زیاد بوده یا برای جلوگیری از ایجاد ورم در مچ پا مخصوصا در آسیب های حاد، باید با استفاده از باندهای الاستیک، ناحیه را باندپیچی کرد.
بالا نگه داشتن
جهت جلوگیری از ورم مفصل، نیاز است مفصل را بالاتر از سطح قلب قرار داد. برای این کار می‌توانید مچ پا را روی چند بالش قرار دهید تا خلاف جاذبه قرار گیرد و موجب کاهش ورم شود.
در موارد شدید گاهی لازم است که مفصل گچ گیری یا آتل بندی شود و ممکن است یک تا دو ماه بدون حرکت قرار گیرد. دقت کنید تا ۷۲ ساعت پس از آسیب از ماساژ ناحیه خودداری نمایید.
پس از بروز آسیب با تجویز پزشک بیمار می‌تواند از داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی جهت کاهش درد و التهاب استفاده نماید. پس از اتمام دوره استراحت، بیمار معمولاً جهت بازتوانی و ترمیم بافت آسیب دیده به فیزیوتراپی مراجعه می‌نماید. هدف از درمان توسط خدمات فیزیوتراپی، ترمیم بافت آسیب دیده، افزایش دامنه حرکتی محدود شده به دلیل گچ‌گیری یا آتل بندی، تقویت عضلات ضعیف، بهبود راه رفتن و بازگشت بیمار به فعالیت‌های روزمره و ورزش حرفه‌ای قبل از آسیب می‌باشد.
فیزیوتراپیست پس از ارزیابی شرایط و مشکلات بیمار طرح درمان منحصر به آن را شروع می‌کند. این خدمات می‌تواند شامل الکتروتراپی، ماساژ و درمان دستی، تمرین‌درمانی جهت بهبود قدرت عضلات و تعادل فرد، لیزرتراپی جهت ترمیم کامل بافت، سوزن خشک و … بسته به تشخیص فیزیوتراپیست متغیر باشد.
در صورتی که پارگی کامل به همراه شکستگی و آسیب به اعصاب ناحیه باشد احتمال عمل جراحی باز به تشخیص پزشک وجود خواهد داشت.
