جلوی مفصل زانو استخوان کشکک قرار دارد که در شیاری روی سر استخوان ران (فمور) قرار گرفته است. پشت استخوان کشکک را غضروف مفصلی پوشانده است. گاهی بر اثر فشار زیاد روی زانو غضروف کشکک ملتهب می‌شود و باعث بروز درد خواهد شد. به این عارضه که بیشتر حین دویدن رخ می‌دهد سندروم زانوی دوندگان یا سندروم درد پتلوفمورال (PFPS) می‌گویند. این مشکل 17% آسیب‌های مربوط به دویدن را شامل می‌شود. البته این مشکل فقط در دوندگان ایجاد نمی‌شود بلکه افراد غیرورزشکار نیز به آن مبتلا می‌شوند.
علائم سندروم زانوی دوندگان
- درد که حین استراحت نیز وجود دارد و در زمان فعالیت شدید می‌شود
- احساس صدای سایش در زانوو تق‌تق زانو
- تشدید درد هنگام حرکت (بیشتر در بالا و پایین رفتن از پله‌ها و سطح شیب‌دار و چمباتمه زدن)
- تورم اطراف کشکک یا آب آوردن زانو
- گرفتگی و درد زانو بعد از تغییر حالت از وضعیتی که زانو طولانی‌مدت آن را به خود گرفته بوده مثلا ایستادن بعد از نشستن طولانی
دلایل ایجاد سندروم زانوی دوندگان
- فشار بیش‌از حد و طولانی‌مدت به زانو
- راه رفتن یا دویدن با چرخش بیش‌ازحد پا
- ضربه مستقیم به کشکک زانو
- نبودن کشکک در راستای مناسب نسبت به زانو (بالاتر، پایین‌تر و یا خارج‌تر قرار گرفتن آن نسبت به سر ران)
- کندرومالاسی کشکک (نرم شدن غضروف کشکک)
- ضعف عضلات پا و گرفتگی عضلاتی مانند همسترینگ، چهارسر ران
- اضاف وزن و چاقی
- سفت شدن ایلیو تیبیال باند
- اشتباه در ورزش
تشخیص سندروم زانوی دوندگان
پزشک با گرفتن شرح حال بیمار، سوابق ورزشی و معاینه بالینی کشکک به تشخیص نسبی از عارضه می‌رسد. برای تشخیص دقیق‌تر و پی بردن به آسیب‌های احتمالی دیگر پزشک ممکن است عکس رادیوگرافی، سی‌تی‌اسکن یا MRI درخواست نماید.
درمان سندروم زانوی دوندگان
- اجتناب از فعالیت‌هایی که باعث بدتر شدن درد می‌شود و استراحت دادن به زانو
- کمپرس یخ به مدت 10 تا 15 دقیقه و 3 تا 4 بار در روز
- بستن زانو به وسیله بانداژ الاستیک (زانو نباید محکم بسته شود زیرا باعث درد بیشتر خواهد شد)
- بالا قرار دادن پا نسبت به سطح قلب (طاق باز دراز کشیده و چند بالش زیر اندام تحتانی قرار دهید)
- استفاده از زانوبند جهت کاهش فشار به مفصل با مشورت با پزشک یا فیزیوتراپیست
- استفاده از داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی
- فیزیوتراپی جهت کاهش درد و التهاب و ترمیم بافت آسیب دیده، بهبودهماهنگی عضلات، تقویت عضلات ضعیف و انعطاف‌پذیری عضلات کوتاه و سفت و در نتیجه اصلاح راستای کشکک صورت می‌گیرد از جمله خدمات فیزیوتراپی که بیشتر برای درمان این عارضه استفاده می‌شود می‌توان به الکتروتراپی، لیزر، مگنت، تکار، شاک ویو، منوال تراپی (درمان دستی مانند ماساژ و موبیلیزیشن)، Dry needling (سوزن خشک) و طب سوزنی و تمرین‌درمانی اشاره کرد.
- جراحی: معمولا این مشکل با درمان‌های غیر از جراحی بهبود می‌یابد اما در موارد شدیدتر ممکن است جراحی با هدف برداشتن غضروف مفصلی آسیب دیده یا تغییر در مسیر شیار سر فمور که کشکک در آن قرار دارد انجام شود.
